Fransız İhtilalinin Sonuçları

1789-1799 yılları arasında meydana gelen Fransız İhtilali modern dünyanın şekillenmesinde en etkili olaylardan birisidir. Fransız İhtilaliyle Yeniçağ’ın sona erdiği ve Yakınçağ’ın başladığı kabul edilir. Fransız İhtilalinin sonuçları şunlardır:

Özgürlük ve Eşitlik Fikirlerinin Yayılması

Fransız İhtilalinin en önemli sloganı “özgürlük, eşitlik ve kardeşlik”ti. İhtilal sonrasında soylulara ve din adamlarına sağlanan tüm ayrıcalıklar kaldırıldı. Tüm vatandaşların kanun önünde eşit olması ilkesi getirildi. Bireysel özgürlük anlayışı gelişti. Kölelik kaldırıldı.

İnsan Hakları Anlayışının Gelişmesi

Fransız İhtilalinin başlamasının hemen sonrasında İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi ilan edildi. Sonrasında yapılan anayasayla bu haklar garanti altına alındı. Dünyada insan hakları anlayışının gelişmesine önemli bir katkı yaptı.

Fransız İhtilalinin sonuçları - İnsan ve Yurttaşlık Hakları Bildirgesi
Fransız İhtilali sırasında ilan edilen İnsan ve Yurttaşlık Hakları Bildirgesi

Demokratik Gelişmelerin Hızlanması

İhtilal öncesinde Fransa’da Kralın mutlak iktidarına dayanan mutlakiyetçi monarşi rejimi vardı. İhtilal sırasında önce meşruti monarşi, daha sonra da Cumhuriyet kuruldu. Millet Meclisi ortaya çıktı. Demokratik seçimler yapılmaya başlandı.

Milliyetçilik Fikrinin Yayılması

Millet anlayışı Fransız İhtilalinin çok öncesinde ortaya çıkmıştı. Fransız İhtilaliyle millet kavramı siyasi bir nitelik kazandı. İhtilalciler Krala ve soylulara karşı Milleti temsil ettiklerini düşünüyorlardı. Milli meclis, milli ordu, milli bayrak, milli marş gibi olgular ve semboller ortaya çıktı. Milliyetçilik siyasi bir ideoloji haline geldi.
Milliyetçiliğin Avrupa’da yayılmasıyla tüm milletlerin kendi ulus-devletine sahip olması gerektiği fikri yaygınlaştı.Bu durum çok uluslu imparatorlukların sonunu hazırladı. Fransız İhtilalinin sonuçları içerisinde Osmanlı Devletini en çok etkileyen budur.

Laiklik ve İnanç Özgürlüğünün Yayılması

Fransız İhtilaliyle Kiliseye ve din adamlarına verilen tüm ayrıcalıklar kaldırıldı. Kilisenin mallarına el koyuldu. Katolik Kilisesinin ekonomik, siyasi ve toplumsal gücü azaldı. Din ve devlet işleri tamamıyla ayrıldı. Katoliklik dışındaki din ve mezheplere karşı yapılan kısıtlamalar kaldırıldı. Dini serbestlik ve hoşgörü gelişti.

Burjuvazinin Yükselmesi

Devrim öncesinde burjuvazi zaten ekonomik olarak büyük bir güç kazanmıştı. Devrimden sonra burjuvazinin siyasi ve toplumsal gücü arttı. Toplumun en etkili kesimi haline geldi. Ayrıca soyluların ve kilisenin el koyulan mallarının çoğu burjuvazinin eline geçti. Ekonomik güçleri daha da arttı.

Fransa’da Baskı, İç Savaş ve Katliamlar

Fransız İhtilalinin sonuçlarının tümü olumlu değildir. Devrimin diğer yüzünde zulüm, iç savaş ve katliamlar vardır. Baskıya uğrayan grupların başında soylular ve din adamları geliyordu. Bu gruplar imtiyazlarını kaybetmekle kalmadılar, mallarına el koyuldu, türlü baskılar ve cezalarla karşı karşıya kaldılar. Büyük bir kısmı Fransa dışına göçmek zorunda kaldı. Yüzlercesi hayatını kaybetti. Devrim sırasında çıkan halk ayaklanmaları şiddetle bastırıldı. Soykırıma varan uygulamalar yaşandı. İhtilalcilerin kendi aralarındaki anlaşmazlıklar da çoğu kez ölümle sonuçlandı. Devrim mahkemeleri yüzlerce devrimciyi ölüme mahkum etti. Bu şiddet ve çatışmanın Fransız toplumunda bıraktığı izler uzun süre kapanmamış, siyasi bölünmüşlük on yıllar boyunca sürmüştür.

Fransız İhtilali - Giyotin
Fransız İhtilali sırasında binlerce insan giyotinle idam edilmiştir.

Avrupa’da Uzun Süren İhtilal Savaşları

Fransız İhtilalinin sonuçları Avrupa açısından da bazı yıkıcı etkiler getirmiştir. İhtilal savaşları neticesinde neredeyse tüm Avrupa savaş sahası haline gelmiştir. Bu savaşlar ihtilal sonrasında Napolyon döneminde de 1815 yılına kadar sürmüştür.

Fransız İhtilalinin Sonuçları ve Osmanlı Devleti

Fransız İhtilaliyle yayılan insan hakları, bireysel özgürlükler, eşit vatandaşlık, anayasal düzen gibi fikirler Osmanlı aydınları arasında yayıldı. 19. yüzyılda Osmanlı devlet düzeninin reformu için yapılan çalışmalarda bu fikirler etkili olmuştur. Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı ve Kanun-i Esasi düzenlemelerinde bu fikirlerin izleri görülmektedir.

Fransız İhtilaliyle yaygınlaşan milliyetçilik fikri Osmanlı Devleti içinde bulunan etnik grupların bağımsızlık taleplerini arttırdı. Ayrılıkçı hareketler ve isyanlar çoğaldı. Bu durum Osmanlı Devletinin dağılmasında etkili oldu.

Fransız İhtilalinin Osmanlı Devletine Etkileri hakkında daha fazla bilgi için tıklayın: Fransız İhtilalinin Osmanlı Devletine Etkileri